Brunson krizinde uygulanmıştı: Osman Kavala için Magnitsky yaptırımları gündemde

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından "derhal serbest bırakılmalı" kararına rağmen yıllarca tahliye edilmeyen iş insanı Osman Kavala'nın durumu Yargıtay tarafından onanan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası sonrası arapsaçına döndü. Gezi davası kapsamında yargılanan Osman Kavala'nın serbest bırakılmaması nedeniyle Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Türkiye aleyhine yaptırım süreci yürütüyor. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nden (AKPM) Osman Kavala'nın serbest bırakılmasının önündeki tüm yetkililere Magnitsky yaptırımlarının uygulanmasını istedi.

Üst üste yapılan oturumlar sonrasında Türkiye'ye yönelik ihlal prosedürü başlatan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin bu çağrı sonrası bir sonraki adımı merak ediliyor.

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), 12 Ekim Perşembe günü “Osman Kavala’nın derhal serbest bırakılması çağrısı” konulu acil bir görüşme yapacak.

Söz konusu görüşmeye yönelik hazırlanan taslak rapor ise sosyal medyaya sızdı. Raporda, Avrupa Konseyi ve AB üyesi tüm devletler tarafından Osman Kavala'nın serbest bırakılmasının önündeki tüm yetkililer için Magnitsky Yasası kapsamında yaptırım uygulanması çağrısı yapılıyor.

📢The Committee on Legal Affairs and Human Rights of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe has published a draft report on Osman Kavala. @PACE_News @CoE_RuleofLaw @EUDELCoE @coe

📌Report link: https://t.co/7Hmse4UQ6k

❗️Here are the most striking points of the… pic.twitter.com/Mj92ythKgr

— Solidarity with OTHERS (@OthersInfo) October 11, 2023

'MAGNITSKY YASALARINI UYGULAYIN'

Raporda, “Polis memurları, savcılar, hâkimler, cezaevi yetkilileri başta olmak üzere Kavala ve diğer siyasî tutukluların hukuksuzca özgürlüklerinden mahrum bırakılmasına sebep olan herkese yönelik müeyyide uygulanması için Magnitsky kanunları ve diğer kanunî araçları uygulamak” gerektiği belirtildi.

"Asamble ayrıca Avrupa Konseyi'ne üye ve gözlemci Devletler ile Avrupa Birliği'ne şu çağrıda bulunur" ifadelerinin kullanıldığı raporda, şunlara dikkat çekildi:

• "Kavala'nın bir an önce serbest bırakılması için Türk makamlarına baskı yapın.
• Türkiye'de hukukun üstünlüğü ve insan hakları korumalarının geliştirilmesini aktif
  olarak destekleyin.
• Kavala ve diğer siyasi tutukluların haksız yere hapsedilmesinde rol oynayan yetkililere
  yaptırım uygulamak için "Magnitsky yasalarını" veya diğer araçları kullanın.
• Asamble, Avrupa Birliği'nin Türkiye'ye yönelik mali yardımlarını belirlerken bu vahim
  durumu göz önünde bulundurmasının ve insan hakları ve hukukun üstünlüğünü
  destekleyen projelere ağırlık vermesinin önemini vurgular.
• Kavala'nın 1 Ocak 2024 tarihine kadar serbest bırakılmaması halinde, Asamble 2024
  yılında Türk delegasyonunun kimlik bilgilerini sorgulama yetkisini vurgulamaktadır."

MAGNITSKY YAPTIRIMLARI NEDİR?

Küresel Magnitsky Yasası, 8 Aralık 2016'da ABD kongresinden geçen ve dünya çapında insan hakları ihlali ve yolsuzluk sebebiyle ABD hazinesinin kişi ve kuruluşlara yaptırım uygulamasına olanak veren yasa olarak biliniyor. İsmini Rusya'da yolsuzlukları ortaya çıkaran ve 2009'da hapiste şüpheli bir biçimde ölen vergi denetmeni Sergei Magnitsky'den alıyor.

Hermitage Capital Management Fonu avukatlarından Sergey Magnitski’nin, 2009’da Rusya’da gözaltındayken hayatını kaybetmesinin ardından ABD ve Avrupa ülkeleri, Rusya’nın gözaltı süresince gerekli önlemleri almadığını savunarak, sorumlu bürokratların cezalandırılmasını istemişti.

Bu kapsamda 2012 yılında ABD’de kabul edilen Magnitsky Yasası, insan hakları ihlallerinde bulunduğu belirtilen bürokratların ABD’ye girişinin engellenmesi de dahil bir dizi yaptırımların hayata geçirilmesini öngörüyor.

Bu kapsamdaki yaptırımlar, bu kişi, kurum ya da şirketlerin ABD'deki varlıklarına el konulması, seyahat yasağı ve ABD'li şirketlerle iş yapmasının yasaklanması gibi kısıtlamaları içeriyor.

TÜRKİYE'DE DAHA ÖNCE GÜL VE SOYLU'YA UYGULANMIŞTI

ABD, Küresel Magnitsky Yasası kapsamında Türkiye ile yaşanan rahip Brunson krizi sırasında Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'yu yaptırım listesine almıştı.

Söz konusu yaptırımlar 2018 yılında kaldırılmıştı.