Gazze’de aylardır süren işgalde sivil ölümler hız kesmezken, Türkiye’nin İsrail ile ticari ilişkilerinde dikkat çeken bir tablo ortaya çıktı. Al Jazeera tarafından yayımlanan dış ticaret verilerine göre Türkiye, 2024 yılında İsrail’e en fazla ürün satan beşinci ülke konumuna yükseldi. 2,86 milyar doları aşan ihracat, kamuoyunda “İlişkiler gerçekten askıya mı alındı?” sorularını yeniden gündeme taşıdı.
YASAKLAR KÂĞIT ÜZERİNDE Mİ KALDI?
Karar Gazetesi’nde yer alan habere göre, Nisan 2024’te, kamuoyunda artan baskıların ardından Türkiye hükümeti, İsrail’e yönelik 54 ürün grubunda ihracat yasağı getirdiğini açıklamıştı. Ancak Al Jazeera ve BM’ye bağlı UN Comtrade’in yayımladığı veriler, bu yasağın pratikte etkisiz kaldığını gözler önüne serdi. İsrail’in Türkiye’den ithal ettiği başlıca kalemler arasında demir-çelik ürünleri, plastik türevleri, tekstil, gıda ve sanayi hammaddeleri yer aldı. Bu ürünlerin çoğu, yasak listesinde yer alan sektörlerle doğrudan ilişkili.
İHRACATTA YÜZDE 20 ARTIŞ: DENETİM NEREDE?
UN Comtrade’e göre İsrail, 2024’te Türkiye’den 2,87 milyar dolarlık ithalat yaptı. Bu rakam, bir önceki yıla göre yüzde 20’nin üzerinde bir artış anlamına geliyor. Üstelik bu artış, İsrail’in Gazze’deki saldırılarını sürdürdüğü ve uluslararası toplumun tepkisinin zirvede olduğu bir döneme denk geldi.
STK’lar ve bazı milletvekilleri, İsrail’e giden malzemelerin bir kısmının askeri lojistik ve altyapı inşasında kullanıldığına dair iddialar öne sürüyor. Denetimsizlik ve kamuoyunun yanıltılması ise en büyük eleştiri konuları arasında.
MUHALEFETTEN SERT TEPKİ: BU İKİYÜZLÜLÜĞÜ KABUL ETMİYORUZ
Muhalefet partileri ve insan hakları savunucuları, ortaya çıkan ticaret verilerinin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda diplomatik bir kriz yarattığını savunuyor. CHP ve İYİ Parti milletvekilleri, “yasakların göstermelik olduğunu” belirterek konuyu Meclis gündemine taşıma hazırlığında. Saadet ve Gelecek Partisi ise “vicdanla ticaret bir arada yürütülemez” açıklamaları yaptı.
SIRALAMA NET: TÜRKİYE, RUSYA VE FRANSA’YI GERİDE BIRAKTI
Al Jazeera’ya göre İsrail’in 2024’te en fazla ithalat yaptığı ülkeler sırasıyla Çin, ABD, Almanya, İtalya ve Türkiye oldu. Türkiye, bu listeyle birlikte Rusya, Fransa, Hindistan ve Japonya gibi ülkeleri geride bırakmış durumda.
GERÇEKTEN YASAK MI, YOKSA ALGI MI?
Ortaya çıkan veriler ve süregelen ticaret, hükümetin kamuoyuna yaptığı “İsrail ile ticaret askıya alındı” yönündeki açıklamalarla çelişiyor. Gazze’deki katliamlar karşısında milyonların sokaklara döküldüğü bir ülkede, bu tür çelişkili uygulamalar vicdanlarda derin bir yara bırakıyor.
