Türkiye’de kamu maliyesi 1990’lı yılların karanlık gölgesine geri mi dönüyor? Hazine’nin faiz ödemeleri, 24 yıl sonra ilk kez anapara ödemelerini geçti. Ekonomist İris Cibre, “Bu sürdürülemez bir tablo” diyerek bütçe disiplininin tamamen bozulduğunu vurguladı.
FAİZ YÜKÜ ANAPARAYI GEÇTİ: 2000’DEN BERİ İLK
Karar Gazetesi’nin haberine göre, 2025’in ilk dört ayında Hazine’nin faiz ödemeleri yüzde 107 artarak 684,5 milyar TL’ye ulaştı. Aynı dönemde anapara ödemeleri bunun gerisinde kaldı. Bu tablo, 2000 yılından bu yana ilk kez yaşanıyor. Uzmanlara göre bu durum yalnızca geçici bir sapma değil, yapısal bir krizin göstergesi.
Ekonomist İris Cibre, sosyal medya platformu X’te yaptığı değerlendirmede “Hazine faiz ödemeleri 2000 yılından beri ilk defa anapara ödemelerini geçti. Faiz yükü 90’lı yıllardaki gibi artıyor. Bu sürdürülemez ve bütçe disiplininin bozulduğunun net göstergesi” ifadelerini kullandı.
2024’TE BAŞLAYAN TREND 2025’TE DERİNLEŞTİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında toplam faiz ödemesi 1 trilyon 98 milyar TL’ye ulaşarak anapara ödemelerinin (933 milyar TL) önüne geçti. Bu fark, 165 milyar TL’yi aştı. 2025’in başında ise eğilim daha da hız kazandı.
Ekonomistler, bu durumun geçici olmadığını ve yapısal sorunların derinleştiğini belirtiyor. Artan borçlanma ihtiyacı ve yüksek faiz politikası nedeniyle, faiz giderleri kamu bütçesinde baskın hale geldi.
BÜTÇEDEKİ KARA DELİK BÜYÜYOR
2025’in ilk dört ayında bütçe açığı 1,1 trilyon TL’ye yaklaştı. Bu dönemde sadece faiz ödemeleri 684,5 milyar TL’yi buldu. Sosyal harcamalar, yatırımlar ve altyapı projeleri, artan faiz yükü nedeniyle bütçede geri plana itildi.
PROJEKSİYONLAR ALARM VERİYOR
Ocak 2025’te yapılan resmi projeksiyonlara göre, yıl sonunda iç borç faiz yükü 6,63 trilyon TL’yi, dış borç faizi ise 48,5 milyar doları bulacak. Mevcut gidişat, bu öngörülerin de aşılabileceğini gösteriyor.
90’LI YILLARIN HAYALETİ Mİ?
Türkiye 1990’lı yıllarda yüksek faiz, düşük büyüme ve yüksek enflasyon sarmalıyla büyük bir ekonomik darboğaza girmişti. 2001 krizinde faiz ödemeleri vergi gelirlerinin %92’sini tüketmişti. 2024’te bu oran %17,4 olarak kaydedildi. Ancak eğilim aynı yönde: Faiz yükü hızla artıyor.
CİBRE: MALİ DİSİPLİN KAYBEDİLDİ
Cibre’ye göre, bu tablo sadece sayısal bir bozulma değil, mali yönetimin artık denetlenemez bir hâl aldığının göstergesi. Ekonomistler, acil vergi reformu, kamu harcamalarında rasyonelleşme ve borçlanmada şeffaflık çağrısı yapıyor.
Türkiye’nin kamu maliyesi, yeniden faiz sarmalına girmiş durumda. Eğer gerekli yapısal önlemler alınmazsa, 1990’lı yılların kriz iklimi güncellenmiş haliyle geri dönebilir.
