Amerika Birleşik Devletleri, 230 yılı aşkın süredir ürettiği 1 centlik madeni paranın üretimini sona erdiriyor. “Penny” olarak bilinen bu küçük para birimi, 1793 yılından bu yana dolaşımdaydı. Ancak artan üretim maliyetleri nedeniyle Hazine Bakanlığı ve madeni para basımıyla görevli kuruluşlar, yeni penny’lerin 2025 başından itibaren piyasaya sürülmeyeceğini açıkladı.
ARTAN MALİYETLER NEDENİYLE KARAR ALINDI
Geçmişte bir penny üretmek 1,3 cent’e mal olurken, bu rakam son yıllarda 3,69 cent’e kadar çıktı. Yetkililer, üretimin durdurulmasıyla birlikte yılda yaklaşık 56 milyon dolarlık tasarruf sağlanacağını öngörüyor.
TRUMP: LİNCOLN’E KARŞI DEĞİLİM AMA MANTIKLI DEĞİL
ABD Başkanı Donald Trump, Şubat ayında Hazine Bakanı Scott Bessent’e penny üretiminin sonlandırılması talimatını verdi. Başkan Trump, kararın ekonomik akılla alındığını belirterek, “Bu karar Abraham Lincoln’e karşı değil, ekonomik sağduyuya uygun bir adım” dedi. Lincoln’ün yüzü 1909’dan bu yana 1 centlik madeni parada yer alıyordu.
YUVARLAMA DÖNEMİ BAŞLIYOR
Yeni uygulamayla nakit alışverişlerde fiyatlar 5 cent’e en yakın değere yuvarlanacak. Örneğin, 1,02 dolarlık bir alışveriş 1,00 dolara, 1,03 dolarlık bir alışveriş ise 1,05 dolara tamamlanacak. ABD’de 5 centlik madeni paraya “Nickel” adı veriliyor.
114 MİLYAR PENNY DOLAŞIMDA KALMAYA DEVAM EDECEK
ABD Hazine Bakanlığı, şu anda piyasada 114 milyar adet 1 centlik madeni paranın dolaşımda olduğunu belirtti. Bu paralar geçerliliğini koruyacak ve vatandaşlar tarafından kullanılmaya devam edebilecek.
AVRUPA’DA DA BENZER TARTIŞMALAR
Benzer bir tartışma Avrupa’da da gündemde. Almanya’da, Bundesbank öncülüğünde oluşturulan Ulusal Nakit Forumu, 1 ve 2 centlik euro madeni paraların kaldırılması ve nakit ödemelerin 5 cente yuvarlanması önerisini gündeme getirdi. Gerekçe yine aynı: üretim maliyetleri, madeni paraların nominal değerini aşıyor.
Bazı AB ülkeleri halihazırda küçük madeni paraları kısıtlı olarak kullanıyor. Finlandiya, Hollanda, Slovakya, İrlanda, İtalya, Belçika ve Estonya’da nakit ödemeler yasa gereği 5 cente yuvarlanıyor. Ancak bu ülkelerde 1 ve 2 cent tamamen kaldırılmadı; bunun için Avrupa çapında ortak karar alınması gerekiyor.
